Hai trạng thái tập trung tâm trí sai lầm phổ biến trong thiền định

Trong số những sai lầm trong thiền định thì đây là hai trạng thái tập trung tâm trí (chú tâm) sai lầm phổ biến nhất. Đó là "Sự chú tâm trong ảo giác" và "Trạng thái không tri giác / không nhận thức" - thông thường, những người thành thạo trong việc chối bỏ hoặc tách biệt, họ có thể dễ bị rơi vào trạng thái này. Tôi từng gặp những người đã mắc sai lầm như vậy, họ nhầm lẫn rằng mình đã được giải thoát. Đó là một sai lầm rất nguy hiểm vì nó cản trở tất cả những gì cần thiết để tiếp tục phát triển xa hơn trên con đường hành thiền. Vì vậy, điều quan trọng là bạn phải nhận ra những trạng thái này như thế nào và phải làm gì.

1. Sự Chú Tâm Trong Ảo Giác

Trạng thái này xảy ra khi hơi thở trở nên dễ chịu / thoải mái, đến nỗi sự tập trung của bạn chuyển từ hơi thở sang cảm giác dễ chịu / thoải mái. Do đó, chánh niệm của bạn bắt đầu phai nhạt dần. Tiếp theo, cảm nhận của bạn về cơ thể mình và môi trường xung quanh cũng chìm trong làn sương mù dễ chịu. Khi bạn thoát ra khỏi thiền định, bạn không xác định được chính xác bạn đã chú tâm vào đâu hoặc mức độ như thế nào, vì bạn đã đánh mất hơi thở.

2. Trạng Thái Không Tri Giác / Không Nhận Thức

Trạng thái này xảy ra khi sự chú tâm của bạn trở nên cực kỳ tập trung và tinh tế, đến mức nó không chịu quan sát hoặc gắn nhãn vào những đối tượng tinh thần chợt hiện lên trong tâm trí. Bạn rơi vào trạng thái mà bạn mất hết cảm giác hay cảm nhận về cơ thể, về mọi âm thanh bên trong hay bên ngoài, hoặc bất kỳ suy nghĩ hay nhận thức nào. Bạn chỉ còn một ít nhận thức nhỏ nhoi để biết rằng mình đã không ngủ gục khi thoát ra khỏi thiền định. Bạn có thể ở trong trạng thái này trong nhiều giờ, nhưng thời gian trôi qua rất nhanh. Hai giờ trôi qua chỉ giống như hai phút. Bạn cũng có thể tự lập trình để thoát thiền vào một thời điểm cụ thể theo ý muốn.

Trong trạng thái này, tâm trí người hành thiền lắng xuống nhanh chóng, đến một giai đoạn cụ thể mà họ không nhận thức được một cách có ý thức về việc đã trải qua các bước thiền định trước đó. Nó giống như một người đột ngột rơi xuống đáy giếng: Bạn không kịp nhận biết có bao nhiêu lớp gạch lót trên thành giếng. Bạn chỉ biết rằng mình đã chạm đáy.

GIẢI PHÁP

Nếu bạn nhận thấy tâm trí mình đi thẳng đến những trạng thái "Vô tướng / Không rõ ràng" mà không đi qua các bước thiền định cơ bản, nơi bạn có ý thức rõ ràng về toàn bộ cơ thể. Do đó, hãy quay lại và nỗ lực hơn để hiện diện cùng hơi thở và hoàn toàn chú tâm bên trong cơ thể, hay "Chánh niệm đắm chìm trong cơ thể". Kể cả khi cảm giác dễ chịu / thoải mái phát sinh, thì nó phải được hòa quyện cùng hơi thở và được nhận thức một cách đầy đủ.

Đặc biệt, hãy chăm chỉ thực hiện các bước liên quan đến bài thiền đầu tiên: "Làm cho bản thân nhận biết được nhịp thở của toàn bộ cơ thể và truyền năng lượng hơi thở đến những vùng cơ thể, mà năng lượng hơi thở dường như không đến đó". Điều này có vẻ ít thư giãn và yên tĩnh hơn so với trạng thái "Vô tướng / Không rõ ràng", nhưng nó rất cần thiết để sự chú tâm của bạn đạt được nền tảng tốt, để bạn phát triển nhận thức một cách sâu sắc. Nếu tâm trí bỏ qua các bước liên quan đến cơ thể - điều đó chỉ đơn giản là ngăn chặn cơ thể, và chuyển biến sự chú tâm dựa trên sự chối bỏ. Việc chối bỏ có thể ngăn chặn sự phân tâm không phát sinh, nhưng nó không có lợi cho sự nhận thức rõ ràng và toàn diện của bạn.

• Có thể bạn quan tâm: 7 Sai lầm của các thiền giả cao cấp

Tác giả: Thanissaro Bhikkhu | Dịch & biên soạn: Thang Mlod | Ảnh minh họa: Internet.