Dị ứng theo mùa và cách điều trị của Ayurveda

Quan niệm của Ayurveda (Tri thức cuộc sống) cho rằng dị ứng bắt nguồn từ sự mất cân bằng 3 Dosha (Năng lượng), hoặc những nguyên tắc năng lượng sinh học chi phối chức năng Lớp (Kosha) cơ thể và tâm trí chúng ta.

Giống như tất cả các phương pháp điều trị khác của Ayurveda, việc điều trị nguồn gốc căn bệnh thay vì triệu chứng của nó là chìa khóa để đạt được lợi ích tối đa, đó là cách thức điều trị bệnh bền vững và lâu dài.

Bên cạnh việc phòng tránh các tác nhân bên ngoài gây dị ứng, điều cần thiết là tăng cường khả năng miễn dịch bên trong cơ thể bằng các biện pháp như chế độ ăn uống lành mạnh hơn, lối sống lành mạnh hơn, kết hợp một số loại thảo dược thông thường và một số phương pháp điều trị phục hồi cụ thể của Ayurveda.

CÂN BẰNG 3 DOSHA (NĂNG LƯỢNG)

Dựa trên các Dosha chính của một người, hay cấu tạo Lớp (Kosha) cơ thể và tâm trí, chúng ta có thể dự đoán được các triệu chứng dị ứng nào sẽ biểu hiện. Vì vậy, điều quan trọng là phải hiểu rõ về mỗi loại Dosha cũng như sự mất cân bằng Dosha hiện tại của bạn.

Ngoài việc hiểu rõ các Dosha chính và những thói quen sinh hoạt hàng ngày của chúng ta, phải hiểu rằng mỗi chúng ta đều có tất cả các Dosha bên trong cơ thể mình. Do đó, chúng ta có thể gặp phải sự mất cân bằng trong bất kỳ loại Dosha nào. Các loại triệu chứng dị ứng khác nhau được thể hiện khác nhau theo từng loại Dosha khi nó bị mất cân bằng. Bằng cách nhận ra điều này, chúng ta sẽ có phương pháp cụ thể để điều trị và làm giảm dị ứng theo mùa.

1. Triệu Chứng Dị Ứng Kapha Dosha

Kapha Dosha có tính chất nặng, mát, nhờn và mịn.

Theo Ayurveda, các triệu chứng dị ứng điển hình trong mùa xuân như nghẹt mũi, sổ mũi, chảy nước mắt và hắt hơi. Chúng được mô tả là do sự tích tụ của Kapha Dosha, được tạo thành từ các nguyên tố Đất và Nước (Xem hình). Điều này dẫn đến cảm giác “nặng nề” và có quá nhiều chất nhầy trong đầu và các xoang. Các triệu chứng khác là uể oải và cảm thấy mệt mỏi. Đối với các triệu chứng dị ứng điển hình kiểu Kapha, có một số liệu pháp đơn giản và hiệu quả sẽ làm giảm các triệu chứng cấp tính này.

Bạn có thể thử phương pháp làm sạch mũi truyền thống của yoga được gọi là Jalneti. Cách tự thực hành này bao gồm việc làm sạch đường mũi bằng nước muối ấm bằng Neti Pot (Bình Rửa mũi), trông giống như một ấm trà nhỏ có vòi đặc biệt dài. Điều này giúp điều chỉnh áp lực trong đầu. Lúc đầu có thể bạn sẽ cảm thấy không dễ chịu hoặc không thoải mái, nhưng chỉ cần luyện tập một chút, bạn sẽ thực hiện phương pháp này dễ dàng hơn và đem lại kết quả làm giảm triệu chứng dị ứng của bạn.

Các phương pháp điều trị làm giảm dị ứng cấp tính của Kapha bao gồm:

• Sử dụng các loại thảo mộc và gia vị cay và đắng (chát) để giảm Kapha, bao gồm gừng, ớt Cayenne, hạt tiêu, húng quế, thì là, bạch đậu khấu, cây xô thơm, nghệ và quế.
• Một biện pháp khắc phục dễ dàng khác là uống nước pha mật ong hoặc trà chanh gừng nóng-ấm .
• Phương pháp điều trị cổ xưa bằng thảo dược của Ayurvedic để làm giảm Kapha là uống Trikatu, có thể dùng hàng ngày. Trikatu là một chế phẩm của Ayurveda có chứa hạt tiêu đen, hạt tiêu dài và gừng.
• Làm 'nhẹ' cơ thể theo những cách khác nhau, chẳng hạn như tập thể dục hàng ngày và sử dụng phòng xông hơi khô.

2. Triệu Chứng Dị Ứng Pitta Dosha

Pitta Dosha có tính chất nóng và ướt, nhưng tính nóng chiếm ưu thế.

Các triệu chứng dị ứng này xảy ra vào mùa hè, nguyên nhân cơ bản thường là do Pitta Dosha mất cân bằng. Pitta bị chi phối bởi các nguyên tố Nước và Lửa. Vào mùa hè, nhiệt độ quá cao có thể gây viêm đường hô hấp hoặc da. Những triệu chứng này thường biểu hiện như phát ban, nhức đầu, nóng rát hoặc đỏ hai mắt, viêm xoang và đường hô hấp (viêm xoang, viêm phế quản).

Để làm dịu Pitta và các triệu chứng dị ứng của nó gây ra, y học Ayurveda khuyên bạn nên ăn các loại thảo mộc có tác dụng làm mát, chẳng hạn các loại thảo mộc như Guduchi (Dây thần thông), Amalaki (Me rừng) và Neem (Sầu đâu / Lá xoan Ấn Độ) sẽ rất hữu ích. Ăn bơ từ sữa đã được làm sạch, hoặc bơ sữa trâu, nha đam chúng có thể làm dịu phản ứng viêm và dị ứng điển hình của sự mất cân bằng Pitta. Từ góc độ sinh hóa, những loại thảo mộc này chứa các đặc tính chống viêm và chống oxy hóa lành mạnh hỗ trợ tốt cho hệ miễn dịch của chúng ta.

3. Triệu Chứng Dị Ứng Vata Dosha

Vata Dosha có tính chất lạnh và nhẹ.

Khi Vata mất cân bằng, các triệu chứng dị ứng bao gồm nhức đầu, thở khò khè, hắt hơi và đau cơ bắp toàn thân. Những hiện tượng này thường xảy ra vào mùa thu khi không khí trở nên lạnh và khô. Điều này là do sự tích tụ của các tính chất nhẹ của nguyên tố Ête (Không gian) và nguyên tố Không khí trong Lớp / cơ thể sinh học (Annamaya Kosha) và Lớp / cơ thể tâm trí (Annamaya Kosha). Các biểu hiện khác nhau của sự mất cân bằng Vata Dosha bao gồm ho khan, bồn chồn và khô mắt.

Để cân bằng các nguyê tố Ete và Không khí dư thừa, điều quan trọng là phải uống đủ nước và tốt nhất là nước đang nóng-ấm, chẳng hạn như trà gừng nóng-ấm pha với mật ong. Biện pháp này giúp Vata trở lại trạng thái cân bằng, hãy sử dụng các loại thảo mộc làm dịu Vata như Ashwagandha (Sâm Ấn Độ), đây cũng là một chất điều biến miễn dịch (bôi tại chỗ vùng da bị dị ứng) giúp làm dịu phản ứng của hệ miễn dịch bởi các chất gây dị ứng. Một biện pháp hữu ích khác giúp làm dịu Vata là tự xoa bóp, hay còn gọi là Abhyhanga. Đây là một hình thức trị liệu của Ayurveda bao gồm xoa bóp toàn bộ cơ thể từ đầu đến chân bằng dầu nóng-ấm ngâm thảo mộc.

4. Những Biện Pháp Tự Nhiên Để Giảm Dị Ứng Theo Mùa

• Ăn thức ăn nhẹ, nóng-ấm và nấu chín:

Đồ chay nấu chín và nóng-ấm, trộn với một ít bơ trong (ghee) sẽ giúp cơ thể phục hồi. Theo Ayurveda, thức ăn nóng-ấm, nấu chín sẽ giúp Lửa Tiêu hóa (Agni) có cơ hội được nghỉ ngơi. Khi hệ tiêu hóa bị suy giảm, cơ thể không hấp thụ hết các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm sống hay chưa nấu chín, thức ăn không được hấp thụ hết sẽ tạo ra độc tố (Ama). Khi hệ tiêu hóa của bạn đang ở mức bình thường (đặc biệt là vào mùa hè), hãy thưởng thức các món ăn tươi sống như rau sống và salad.

• Giảm hoặc không uống sữa:

Giảm hoặc tránh dùng sữa sẽ giúp giảm các triệu chứng liên quan đến tiết chất nhầy và giúp cơ thể loại bỏ độc tố một cách tự nhiên một cách nhanh chóng.

• Sử dụng phương pháp Rửa mũi:

Bạn cũng có thể thử phương pháp làm sạch mũi theo yoga truyền thống còn được gọi là Jalneti. Tốt nhất nên thực hiện vào buổi sáng trước khi thực hành các bài tập thở của pranayama.

• Thực hành các bài tập asana nhẹ nhàng và các bài tập của pranayama:

Các bài tập asana nhẹ nhàng để căng giãn kết hợp cùng thực hành pranayama sẽ rất hữu ích. Những thực hành đơn giản này có thể giúp ích không chỉ về mặt thể chất và mặt tinh thần, nó mang lại sự yên tĩnh, tập trung cho tâm trí để giúp cân bằng nguyên tố Ête (Không gian).

• Bổ sung thảo dược và gia vị:

Sử dụng các loại gia vị có tính nóng-ấm để hỗ trợ Lửa Tiêu hóa (Agni) - đặc biệt là gừng, quế, nghệ, hạt thì là, rau mùi, tỏi và hạt tiêu đen.

Khi Lửa Tiêu hóa của chúng ta được phục hồi, chúng ta tránh làm gia tăng các chất gây dị ứng và độc tố (Ama) - bằng cách đưa ra những lựa chọn có ý thức để duy trì sự cân bằng Năng lượng bên trong hay các Dosha. ​​Khi các phương pháp trị liệu của Ayurveda được áp dụng đúng cách, thay vì phải đối phó môi trường sống thay đổi theo mùa như một mối đe dọa, chúng ta sẽ trải nghiệm sự kết nối với thế giới bên ngoài như một nguồn nuôi dưỡng tự nhiên. Hãy duy trì một lối sống lành mạnh theo cách mà Ayurveda đã khuyến nghị.

Có thể bạn quan tâm: Sự mệt mỏi và những cách thức đối phó của Ayurveda

VỀ TÁC GIẢ:

Sarajean Rudman đã có chứng chỉ E-RYT 500 của Liên Minh Yoga, cô là một chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng, giáo viên Kripalu Yoga, và cũng là người thực hành theo Ayurveda. Cô được nhiều người biết đến như một huấn luyện viên về cuộc sống, huấn luyện viên thể dục và hướng dẫn viên phiêu lưu ngoài trời. Tất cả những nghiên cứu và giảng dạy của cô nhằm thể hiện sức mạnh tổng hợp của khoa học và triết học phương Đông và phương Tây. Ngoài các chứng chỉ về nhiều phương thức tập luyện khác nhau, Sarajean còn có bằng Cử nhân về quản lý sức khỏe và thể thao, bằng Thạc sĩ Khoa học (Master of Science - M.S) về sức khỏe tổng hợp và dinh dưỡng lâm sàng, bằng Thạc sĩ về huấn luyện sức khỏe và thể chất. Hiện cô đang là nghiên cứu sinh Tiến sĩ về khoa học sức khỏe và giáo dục chăm sóc sức khỏe tại Đại học Bridgeport (Hoa Kỳ) và cũng đang giảng dạy ở cấp đại học. Sarajean cũng đang phát triển một tổ chức phi lợi nhuận mang tên "Feeding Families" nhằm mang lại kiến thức về dinh dưỡng và giáo dục cho bất kỳ ai có nhu cầu.

Dịch & Biên soạn: Thang Mlod | Ảnh minh họa từ Internet.