Thực hành thiền Vipassana và ảnh hưởng từ Yoga

Mình đang thực hành thiền Vipassana. Tuy nhiên, phong cách thiền định của mình chịu nhiều ảnh hưởng từ Yoga. Bao gồm cả Asana (tư thế Yoga), Pranayama (kỹ thuật thở) và Năng lượng Vi tế - Subtle Energy (Nadi, Chakra - Kênh năng lượng, Luân xa).

Sau đây là vài điều mình muốn chia sẻ cùng các bạn:

• Trước khi thiền định luôn tập một vài Asana quan trọng để khai thông các kênh năng lượng Nadi. Bao gồm: các tư thế xoắn-vặn cột sống (twist yoga poses), các tư thế uốn hông sang 2 bên (side bending poses), các tư thế kéo giãn cột sống (gập và vươn người - forward fold & standing yoga stretch). Cuối cùng là tư thế uốn lưng ra sau và giữ trong vài nhịp thở chậm (backbend yoga poses). Những tư thế này các bạn hãy tự chọn. Lưu ý: Tư thế uốn lưng ra sau luôn được thực hiện sau cùng khi cơ thể bạn đã được làm ấm!
• Luôn thực hành Nadi Shodhana (Thở mũi luân phiên) theo tỷ lệ 1-4-2 trước khi thiền.
• Địa điểm lý tưởng nhất để thiền định là nơi gần với thiên nhiên (rừng, núi, sông, hồ và đại dương). Trên thực tế, những nơi có năng lượng thuận lợi và môi trường hỗ trợ cho thiền định là nơi các bậc thầy và thiền giả cao cấp đã từng thiền định. Luôn thực hành tại cùng một địa điểm và cùng một khoảng thời gian trong ngày. Giữ sự trong sạch và tôn nghiêm cho nơi hành thiền và chỉ sử dụng nó cho mục đích thiền định. Khoảng thời gian tốt nhất là sáng sớm (Brahma Muhurta: từ 3g 30' - 5g 30') và chiều (từ 14g - 18g), vì đây là khoảng thời gian với tính chất Sattva (thuần khiết) rất thuận lợi cho thiền định.
• Hướng ngồi thiền vào ban ngày là Đông và Đông Bắc (tốt nhất). Buổi tối thì ngồi xoay mặt về hướng Bắc.

• Luôn cầu nguyện trước khi thiền định để tạo nên bầu không khí với rung động Sattva. Thực hiện cử chỉ Namaskar hay còn gọi là Ấn Anjali Mudra. Không ép sát 2 lòng bàn tay vào nhau (có độ hở), các ngón tay khép sát lại với nhau trừ 2 ngón cái tách ra (xem hình). Đầu hơi cúi về phía trước. Thực hiện động tác cúi lạy với 2 ngón cái chạm vào Luân xa Con mắt thứ 3 (Ajna Chakra) giữa 2 lông mày, rồi đưa tay xuống Luân xa Tim (Anahata Chakra). Đặt tay sao cho 2 cổ tay chạm lên Luân xa Tim. Hai tay chắp trước ngực và bắt đầu cầu nguyện với 2 mắt nhắm lại (lời cầu nguyện tùy theo tín ngưỡng). Sau đó, thực hiện lại động tác cúi lạy 3 lần, với 2 ngón cái chạm vào Ajna Chakra và tay đưa về Anahata Chakra với cổ tay chạm ngực. Thực hiện sai động tác cầu nguyện sẽ gây tức vùng ngực - đây là trường hợp của bản thân mình, do năng lượng từ Anahata Chakra không được khai thông.
• Thực hành thiền định cần rất nhiều năng lượng! Nhưng, đó là năng lượng Sattva (thuần khiết).
• Vì là năng lượng Sattva, nên đòi hỏi bạn phải thanh lọc thân-khẩu-ý. Đó là sử dụng thực phẩm Sattva, hành động, lời nói và suy nghĩ Sattva.
• Chất lượng của buổi hành thiền quan trọng hơn là thời gian ngồi thiền lâu hoặc nhiều lần. Đây là khuyến nghị của những thiền giả cao cấp - trừ khi bạn đạt được cấp độ như họ.

Mình rất ngạc nhiên khi thấy một số bạn chia sẻ về "khoá thiền Vipassana 10 ngày", cùng thời gian biểu ngồi thiền dày đặc mỗi ngày dành cho những thiền sinh mới bắt đầu. Như đã đề cập ở trên: "Thực hành thiền định cần rất nhiều năng lượng!". Năng lượng này để bạn tập trung vào đề mục thiền và vượt qua sự nhức mỏi cơ thể. Đây là lý do:

"Trong tất cả các cơ quan của cơ thể, thì bộ não đòi hỏi mức năng lượng prana nhiều nhất. Hơn nữa, trong tất cả các hoạt động của tâm trí, thì thiền định cần mức năng lượng prana nhiều nhất".

• Tại sao lại tiêu hao năng lượng? Vì bạn đang sử dụng năng lượng của mình để kết nối (đồng bộ) với năng lượng phổ quát của Vũ trụ. Cho đến khi hoàn thành gia đoạn kích hoạt Sushumna Nadi để kết nối - năng lượng của bạn bắt đầu gia tăng.
• Điều cuối cùng, "Nếu bạn đang cân bằng giữa ba trạng thái thư giãn, bền vững và minh mẫn. Đồng thời, cả ba trạng thái này ở trong một mối quan hệ phụ thuộc, hỗ trợ và củng cố cho nhau. Điều này có nghĩa là bạn đang thiền định đúng cách".

Giải thích như sau: Lúc này bán cầu não Phải (Ida Nadi - Kênh Mặt trăng) và Trái (Pingala Nadi - Kênh Mặt trời) cùng hoạt động. Đồng nghĩa với viêc hệ thần kinh phó giao cảm (thư giãn) và giao cảm (kiểm soát, tỉnh táo, minh mẫn) cùng được kích hoạt. Nhưng bạn sẽ cần rất nhiều thời gian để Sushumna Nadi (Kênh Trung tâm) được kích hoạt hoàn toàn và đạt đến Samadhi.

Chúc các bạn thành công trên hành trình thiền định của mình!

NGUỒN THAM KHẢO:

• Trích dẫn từ bài viết "Secrets of Meditation", by: Shakti Devpriya.
• Trích dẫn từ bài viết "Prana and Brain", by: Ked Suri.
• Trích dẫn từ bài viết "Liệu bạn có đang thực hành thiền định đúng cách?", by: Clarke Scott.

Tổng hợp và biên soạn: Thang Mlod | Ảnh minh họa từ Internet.